به گزارش آدینه پرس، این نشست تخصصی با هدف افزایش قدرت ملی در قفقاز و با سخنرانی محسن پاک آیین، سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان، تایلند، ازبکستان و زامبیا برگزار شد.
پاک آیین با بیان اینکه در سال‌های پس از فروپاشی شوروی، ایران در همسایگی قفقاز جنوبی، تهدیدها و فرصت‌های جدیدی را تجربه کرد، خاطر نشان کرد: یکی از این محورها همکاریهای دانشگاهی در چارچوب دیپلماسی علمی بود که می توانست پشتوانه روابط خارجی ایران در قفقاز باشد.
وی افزود: فرضیه بحث امروز این است که با توجه به ظرفیت‌های مناسب و قابل توجه دانشگاه ها و مراکز پژوهشی ایران، دیپلماسی علمی ایران چرا به نحو موثر شکل نگرفته و برای ایجاد تحول در این عرصه چه باید کرد.
دیپلماسی، هنر ایجاد و تقویت ارتباط است
پاک آیین در ادامه با بیان اینکه دیپلماسی، هنر ایجاد و تقویت ارتباط است و علم هم هدف این ارتباط را روشن می سازد، اظهار داشت: دانشگاه ها و دانشمندان می توانند از راه های گوناگون وارد فرآیند دیپلماسی علمی شوند.
وی افزود: دیپلماسی علمی باید به دو نوع فعالیت در عرصه روابط خارجی توجه کند، یکی علم در دیپلماسی که این علم می تواند عامل مشورت برای تدوین سیاست خارجی باشد و دیگر اینکه دیپلماسی برای علم که در این راستا نیز دیپلماسی می تواند در خدمت علم باشد.
سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان، در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به ویژگی ها و نقش مهم قفقاز در منطقه گفت: قفقاز حلقه اتصال اروپا و آسیا، واقع شدن در قلب اوراسیا، حلقه ارتباط اسلام و مسیحیت، چهار راهی میان شرق و غرب و شمال و جنوب، همجواری با حوزه دریای خزر، آسیای مرکزی، همسایگی با خاورمیانه یا غرب آسیا، وجود قدرت های مانند روسیه، ایران و ترکیه و وجود سه قوم مهم ارمنی، آذری و گرجی و … است.
نقش روابط ایران با کشورهای حوزه قفقاز در همکاری های علمی
وی در ادامه، توسعه دیپلماسی علمی را برای توسعه دیگر دیپلماسی‌های سیاسی، فرهنگی و اقتصادی ضروری بیان کرد و افزود: به هر میزان که روابط ایران با کشورهای حوزه قفقاز خوب باشد، همکاری های علمی بیشتر و بهتری شکل می گیرد.
به گفته وی، همکاری های علمی با همسایگان می تواند زمینه ساز تربیت نسلی از تحصیل کردگان و نخبگان در کشورهای همسایه باشد که موجب تقویت ارتباطات فرهنگی و فکری یک کشور و تحقق منافع آن در بلند مدت می شود که تبادل دانشجو، استاد و … در همین چارچوب معنی می دهد.
محسن پاک آئین افزود: همکارهای علمی ایران و جمهوری آذربایجان با وجود ظرفیت های مناسب و نیاز هر دو کشور به گسترش این نوع همکاری‌ها هرگز از رونق و ثبات کافی برخوددار نشد.
به گفته وی، در حوزه دو جانبه، دانشگاه‌های جمهوری آذربایجان که 23 دانشگاه است و 11 دانشگاه و موسسه آموزشی ایران از جمله دانشگاه‌های علامه طباطبایی، الزهرا، دانشگاه تبریز، فنی سهند، محقق اردبیلی، آزاد مرند که عضو اتحادیه دانشگاه‌های قفقاز هستند، برنامه‌هایی مانند تبادل دانشجو، آموزش زبان، اشاعه فرهنگ فولکلور و طرح‌های پژوهشی مشترک داشتند.
دیپلماسی علمی تابع دیپلماسی سیاسی است
پاک آیین، در ادامه با بیان اینکه دیپلماسی علمی تابع دیپلماسی سیاسی است، خاطر نشان کرد: در میان کشورهای قفقاز، ایران روابط خوب و باثبات با ارمنستان دارد و زیربنای همه فعالیت ها و روابط ایران و ارمنستان فرهنگ است.
به گفته وی، در حال حاضر روابط دو کشور ایران و ارمنستان خوب است و هیچ مانعی برای همکاریهای علمی دو کشور وجود ندارد.
وی افزود: ارمنستان 28 دانشگاه خصوصی و 5 دانشگاه خارجی دارد، آماری که حاکی از سرانه بالای دانشگاه‌های ارمنستان به نسبت جمعیت و جغرافیای این کشور است.
نقش گرجستان در توسعه روابط همکاری های مشترک
سفیر پیشین جمهوری اسلامی ایران در جمهوری آذربایجان، تایلند، ازبکستان و زامبیا، در بخش دیگر سخنان خود به نقش کشور گرجستان در توسعه روابط همکاریهای مشترک دو کشور اشاره کرد و گفت: با توجه به اشتراکات تاریخی و فرهنگی میان دو کشور ایران و گرجستان همواره از اهمیت خاصی برخوددار بوده و طی سال های اخیر در زمینه های مختلف ارتقاء و گسترش یافته است.
به گفته وی، یکی از مباحث که همواره مورد توجه خاص ایران شناسان گرجی بوده تحقیقات در زمینه ادبیات فارسی و روابط ایران با گرجستان است، چنانچه گفته شد شاهکارهای متقدم ادب فارسی به زبان گرجی ترجمه شده و مقایسه روایات گرجی با متون فارسی و تعیین مختصصات سبکی ترجمه‌های گرجی و اهمیت آنها برای بررسی اصل متون فارسی توجه دانشمندان را به خود جلب می کند.
